Dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi borykają się z szeregiem trudności w funkcjonowaniu w rzeczywistości szkolnej. Mimo dobrych lub nawet ponadprzeciętnych możliwości intelektualnych nie są w stanie w stopniu zadowalającym opanować technik szkolnych, wiadomości i umiejętności, które stawia przed nimi edukacja. Często ich rozwój psychofizyczny przebiega nieharmonijnie i towarzyszą mu liczne deficyty funkcji percepcyjno-motorycznych. Skutkiem tego są problemy uczniów w np. pisaniu, czytaniu, liczeniu, zapamiętywaniu materiału dydaktycznego, a także zaburzenia sfery emocjonalno-społecznej.

Diagnoza specyficznych trudności w uczeniu się pod postacią dysleksji, dysortografii, dysgrafii czy dyskalkulii oraz stwierdzenie ADHD wyznacza początek drogi do korygowania, kompensowania funkcji, rozwijania umiejętności uczenia się czy wyrównywania braków wiadomości szkolnych. Znaczącą rolę w w/w procesie spełniają nauczyciele udzielający dzieciom i młodzieży pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole. Wyznaczają oni kierunek działań terapeutycznych czy wyrównawczych i realizują go w trakcie bezpośredniej pracy z uczniem.

Z uwagi na trudności edukacyjne, brak sukcesów szkolnych czy obniżoną motywację do nauki uczniowie nie zawsze chętnie uczestniczą w zajęciach specjalistycznych, gdyż wymaga to od nich dodatkowego zaangażowania i mierzenia się z problemami. Warto zatem wprowadzać w pracę podczas zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej atrakcyjne metody i narzędzia, które stworzą optymalne warunki do usprawniania słabszych obszarów. Mózg nie lubi nudy, potrzebuje wyzwań, pracy ciała i dobrej zabawy, lepiej wówczas chłonie wiedzę i umiejętności. Takie warunki zapewnić może wykorzystanie w trakcie zajęć monitorów interaktywnych.

Jakie korzyści dla ucznia płyną z pracy z monitorem interaktywnym?

• usprawnianie koordynacji wzrokowo-ruchowej – poprzez zaangażowanie ucznia polegające na manipulowaniu, przesuwaniu elementów, pisaniu czy rysowaniu, rozwija się kluczowa dla umiejętności m.in. prawidłowego pisania, współpraca ręki i oka,
• poprawa koncentracji uwagi – skupianie uwagi na obserwowanych na monitorze materiałach, a także możliwość wpływania na ich kształt, formę, przyczynia się do wydłużania koncentracji, co może przynieść wymierne skutki edukacyjne w postaci wzrostu osiągnięć szkolnych dziecka,
• usprawnianie funkcji wzrokowo-przestrzennych, kluczowych m.in. w procesie uczenia się matematyki – praca z monitorem interaktywnym stanowi doskonałą okazję do rozwijania orientacji przestrzennej, w kierunkach, mentalnej osi liczbowej, tworzenia konstrukcji przestrzennych czy dostrzegania figury i tła,
• rozwijanie motoryki małej – uczniowie angażując ręce, dłonie i palce w czynności związane z przesuwaniem wyświetlanych na monitorze materiałów, często wykonują ćwiczenia obręczy barkowej, a także całej ręki, co w efekcie może wpływać korzystnie na rozwój w/w sfery,
• usprawnianie motoryki dużej – ćwiczenia angażujące całe ciało, polegające np. na naśladowaniu ruchów postaci wyświetlanych na monitorze poszerza zakres jego sprawności oraz zwiększa jego świadomość. Wykonywanie ruchów naprzemiennych pobudza półkule mózgowe do współpracy i tworzenia nowych połączeń neuronalnych,
• ćwiczenie funkcji słuchowych – pełnią one znaczącą rolę w procesie czytania i pisania, zatem wykorzystywanie ich podczas pracy z monitorem interaktywnym pomoże w rozwijaniu tej sfery. Może się także przyczynić do poprawy uwagi słuchowej oraz zwiększyć pojemność jej pamięci,
• rozwijanie funkcji poznawczych – np. pamięć, uwaga, koncentracja, myślenie logiczno-arytmetyczne, wnioskowanie, mogą być usprawniane dzięki zabawom z monitorem interaktywnym. Wszelakie formy gier pamięciowych np. memory, zapamiętanie ciągu obrazków czy słów oraz zabawy matematyczne połączone z manipulacją na ekranie stanowić będą dla rozwoju dziecka okazję do przyjemnego usprawniania funkcji deficytowych,
• wspieranie motywacji do wysiłku poznawczego – ogromną korzyścią pracy z monitorami interaktywnymi jest niemal natychmiastowa informacja na temat wykonanego ćwiczenia oraz możliwość poprawiania własnych rekordów, co może stanowić mechanizm wzmacniający upór, a także motywację do nauki. Zaciekawienie treściami pojawiającymi się na ekranie, angażującymi wiele sfer rozwoju dziecka niemal równocześnie wspiera ciekawość poznawczą i zachęca do dalszej nauki, zwłaszcza dzieci, które na swojej drodze edukacyjnej napotykają liczne trudności,
• inspirowanie, zabawa – stwarzając sprzyjające warunki do nauki, pobudzając zaangażowanie uczniów i sprawiając, że ćwiczenia wywołują u nich przyjemne emocje, mamy większą szansę na usprawnienie obszarów deficytowych oraz na to, że dzieci chętnie będą przychodziły na nasze zajęcia. Monitor interaktywny z pewnością może pomóc nauczycielowi w zbudowaniu atrakcyjnego dla ucznia i jednocześnie rozwijającego warsztatu pracy,
• praca nad emocjami i sferą społeczną – wykorzystanie filmików, gier i ćwiczeń może także wesprzeć kompetencje emocjonalne uczniów. Radząc sobie z porażką, frustracją, rywalizując w bezpiecznych warunkach nabierają umiejętności radzenia sobie z różnymi stanami emocjonalnymi i zyskują wiedzę nt. strategii rozwiązywania sytuacji trudnych. Ponadto praca ta rozwija zdolności współpracy z rówieśnikami, uczy czekania na swoją kolej, a także komunikowania się w sposób zrozumiały dla otoczenia.

Mówiąc o korzyściach płynących z wykorzystania monitorów interaktywnych w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi warto również zaznaczyć, iż podobne uzyska nauczyciel, gdyż on również podlega procesom uczenia się. Rozwija się u niego kreatywność, zyskuje lepsze relacje z uczniami, a prowadząc z nimi ćwiczenia sam usprawnia swój mózg.

Obopólne korzyści płynące z prowadzenia zajęć dla uczniów z wykorzystaniem monitorów interaktywnych stanowić mają dla Państwa inspirację do poszukiwania nowych sposobów pracy z uczniami, którym potrzeba więcej uwagi, gdyż mają problemy w nauce. Wprowadzenie monitorów jako jednego z elementów działań terapeutycznych czy wyrównawczych zachęci uczniów do aktywnego udziału w zajęciach, co sprzyjać będzie procesowi uczenia się.