Lekcja historii – czego uczy nas Holokaust?
Czy zadaliście sobie kiedyś pytanie „Jak doszło do holokaustu”? Czy ucząc się albo nauczając historii, rozmawialiście o genezie ludobójstwa? Czy myślicie, że gdyby Hitler przyszedł do ludzi i powiedział:
„wymordujemy 6 mln osób, żeby stać się potężnym krajem, będziemy ich wywozić w bydlęcych wagonach, gazować ich i palić” to co wtedy by się stało? Byłby raczej uznany za szaleńca, którego trzeba odizolować od reszty społeczeństwa. Więc jak do tego doszło?
To była bardzo przemyślana strategia. Wolności nie można odebrać od razu, zabiera się ją kawałek po kawałku, aż okazuje się, że nie pozostało nic. Po pierwsze Hitler musiał stworzyć „wroga” – nadać mu wiele cech negatywnych, które miały wywołać niechęć do danej grupy społecznej. Nadawał zatem wybranej grupie cechy zwierzęce, odhumanizował, wmawiał, że przenoszą choroby i nie zachowują czystości. Stworzył powód do nienawiści, wmówił, że są zagrożeniem dla „białej rasy”. Następnie zbierał grono ludzi, które uwierzyło w jego słowa. Ci ludzie zostali zmanipulowani propagandą strachu. Zaczęto osobom pochodzenia żydowskiego powoli odbierać wolność i człowieczeństwo.
Oczywiście do grupy, która miała zostać zgładzona nie należała tylko ludność żydowska. Wprowadzono również oznakowanie ludzi, które było przygotowaniem do całkowitej zagłady. Osoby noszące gwiazdę Dawida nie mogły bez zezwolenia policji opuszczać swojej dzielnicy. W ten sposób stworzono idealne podstawy dla realizacji Holokaustu. Deportacje do obozów zagłady, które nastąpiły kilka miesięcy później, w październiku 1941 roku, nie były dziełem przypadku.
Oznakowanie w obozie koncentracyjnym:
- czerwony trójkąt: więźniowie polityczni
- zielony trójkąt: zawodowi przestępcy kryminalni – przeważnie osadzeni w obozach Niemcy
- czarny trójkąt: tak zwani więźniowie „aspołeczni”– było to pojęcie mało precyzyjne, oznaczano tak m.in. kobiety pracujące seksualnie, kobiety, które dokonały aborcji, lesbijki, osoby chore psychicznie,
- fioletowy trójkąt: Świadkowie Jehowy
- różowy trójkąt: homoseksualni mężczyźni, wyłącznie Niemcy i Austriacy
- żółty trójkąt: Żydzi (nosili oni dodatkowy trójkąt taki jak jeden z powyższych, co tworzyło kształt sześcioramiennej gwiazdy Dawida)
Historia pokazuje, że najgorsze rzeczy nie dzieją się z dnia na dzień. Przez ponad siedem lat odbierano godność ludziom, aż zaczęto ich mordować. Dlatego warto pamiętać, że historia lubi się powtarzać i nie należy popełniać tych samych błędów. Należy dbać o drugiego człowieka i jego godność, reagować na przemoc, pielęgnować wspólnotę i tolerancję. Zamykanie oczu na czyjąś krzywdę, to zezwolenie na przemoc. Dlatego już od najmłodszych lat powinno uczyć się empatii, postrzeganie drugiego człowieka przez pryzmat jego dobroci, a nie wyglądu, pochodzenia, koloru skóry, orientacji, prestiżu czy pieniędzy. Wartością samą w sobie powinien być człowiek, jego godność, a nie fanatyczne poglądy, wierzenia czy dążenie do władzy.
Martin Niemöller, 1892-1984
(niemiecki pastor luterański; wiersz napisany w obozie w Dachau w 1942 r.)
Kiedy przyszli po Żydów, nie protestowałem. Nie byłem przecież Żydem. Kiedy przyszli po komunistów, nie protestowałem. Nie byłem przecież komunistą. Kiedy przyszli po socjaldemokratów, nie protestowałem. Nie byłem przecież socjaldemokratą. Kiedy przyszli po związkowców, nie protestowałem. Nie byłem przecież związkowcem. Kiedy przyszli po mnie, nikt nie protestował. Nikogo już nie było.
