Zdarza się, że w grupie przedszkolnej czy klasie mamy dzieci, które wymagają kilkakrotnego powtarzania poleceń – nie słyszą  przebywając w gwarnym pomieszczeniu i mówią zbyt głośno.

To tylko niektóre objawy, które mogą towarzyszyć  Zaburzeniom Przetwarzania Słuchowego (APD). Co to takiego? „To zespół objawów wynikających z zaburzenia pracy zmysłu słuchu spowodowanych nieprawidłowościami na poziomie centralnego układu nerwowego”¹_. Oznacza to, że dziecko mimo prawidłowego słuchu zachowuje się jak osoba z niedosłuchem.

Na poprawne przetwarzanie słuchowe składają się:

• lokalizacja źródła dźwięku,
• różnicowanie dźwięków (w tym dźwięków mowy),
• rozpoznawanie wzorców dźwiękowych,
• analiza czasowych aspektów sygnału dźwiękowego,
• umiejętność rozumienia mowy zniekształconej,
• umiejętność rozumienia mowy w obecności sygnału zagłuszającego (rozumienie mowy w hałasie)².

Zaburzenia przetwarzania słuchowego można stwierdzić, gdy co najmniej jedna z wymienionych wyżej funkcji jest zaburzona.

Dzieci z APD mogą wykazywać takie problemy jak:

• nadwrażliwość na dźwięki,
• duża rozpraszalność słuchowa,
• rozdrażnienie i agresja,
• słabsza pamięć słuchowa,
• męczliwość w trakcie czynności wymagających długotrwałego słuchania,
• problem z notowaniem w trakcie lekcji,
• trudności z zapamiętaniem i zrozumieniem długich poleceń,
• zaburzona intonacja (mowa monotonna lub zbyt głośna, szybka),
• trudność w nauce wierszy i piosenek, problemy z przeliczaniem, liczeniem, nauką tabliczki mnożenia, zapamiętaniem dni tygodnia, czy adresów,
• trudność w rozumieniu mowy w hałasie, szumie np. na sali gimnastycznej, przerwie szkolnej, w dużej grupie,
• trudności w różnicowaniu podobnie brzmiących dźwięków mowy np. p/b lub t/d,
• trudności z prawidłowym pisaniem, ortografią czy nauką czytania,
• niska samoocena.

Jeżeli mamy w grupie dzieci, które wykazują takie trudności warto skierować dziecko do poradni psychologiczno-pedagogicznej w celu  ewentualnego potwierdzenia APD.

Jako nauczyciele, możemy pomóc dziecku poprzez stworzenie w klasie czy grupie przedszkolnej odpowiednich warunków:

• dziecko powinno siedzieć w pierwszej ławce naprzeciw nauczyciela, by ograniczyć wpływ rozpraszających bodźców sensorycznych,
• nauczyciel powinien wspomagać się gestykulacją,
• polecenia powinny być krótkie, jasne i zrozumiałe,
• w przypadku dużych problemów z notowaniem w trakcie lekcji, uczeń powinien mieć możliwość nagrywania wypowiedzi na dyktafon,
• upewnianie się w trakcie zajęć, że dziecko zrozumiało polecenie i zapisało notatkę czy informacje o zadaniu domowym,
• udzielanie pomocy uczniowi powinno odbywać się w sposób dyskretny, tak by nie obniżać (już i tak) niskiej samooceny,
• nigdy nie rozmawiać o problemach ucznia przy innych uczniach, nauczycielach w klasie czy na korytarzu szkolnym,
• dziecko powinno podjąć aktywny trening słuchowy w celu poprawy funkcji słuchowych oraz terapię pedagogiczną i psychologiczną, której celem jest poprawa umiejętności uczenia się i komunikowania.

Dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego możemy dostrzec już w przedszkolu, kiedy zaczynają uczyć się czytać i przeliczać. Warto już wtedy wprowadzić zabawy rozwijające pamięć, wrażliwość słuchową oraz sekwencyjność i koordynację słuchowo-ruchową.

[1] https://csim.pl/diagnostyka-i-leczenie-zaburzen-przetwarzania-sluchowego/

[2] https://neuroflow.pl/dla-rodzicow/apd-zaburzenia-przetwarzania-sluchowego