Złość jest jedną z podstawowych emocji, a jej odczuwania nie da się uniknąć. Złości jednak nie należy postrzegać tylko w negatywnym kontekście, ponieważ jest nam potrzebna.

Głównym celem zajęć poruszających ten temat jest oswojenie złości. Dzieci często słyszą, że nie wypada się złościć, że złość piękności szkodzi oraz „nerwy w konserwy”. Tymczasem, szczególnie w okresie nastoletnim, z uwagi na kształtującą się osobowość i wyzwania rozwojowe, dzieci odczuwają jej całkiem sporo. Warto nauczyć młodzież regulować jej siłę. Odcinanie się od niej, udawanie, że jej nie ma – może sprawić, że złość i tak wyjdzie na wierzch i to ze zdwojoną siłą.

Temat zajęć: Jak oswoić złość.

Czas: 45 min.

Cele lekcji:

• uczeń rozumie uczucie, jakim jest złość
• uczeń dostrzega pozytywne aspekty złości
• uczeń potrafi rozpoznać pierwsze symptomy złości
• uczeń wyraża złość w społecznie akceptowany sposób

Metody i formy pracy:

• burza mózgów
• wykład psychoedukacyjny
• dyskusja
• doświadczenie

Materiały dydaktyczne:

• arkusze szarego papieru
• markery
• słoik
• gliceryna
• woda
• 3 kolory brokatu

Przebieg zajęć:

Jakim zwierzęciem dziś jesteś? – runda wstępna (5 minut)

Każdy z uczniów odpowiada na pytanie: w ciele jakiego zwierzęcia mógłby się dziś schować? Jeśli ma ochotę, może uzasadnić swój wybór. Może więc być leniwym leniwcem, jeżem (do którego lepiej się nie zbliżać), groźnym lub gotowym do zabawy, wesołym psem.

Definicja złości – burza mózgów (5 minut)

Nauczyciel pyta uczniów z czym kojarzy im się złość, zapisuje wszystkie pomysły uczniów na tablicy.

Wykład (5 minut)

Nauczyciel podsumowuje rzeczy, które padły podczas burzy mózgów. Opierając się na słowach uczniów, wyjaśnia, iż złość sama w sobie nie jest zła i jak każda emocja, jest nam potrzebna.
Jest naszą lampką alarmową, informującą, że dzieje się coś, co odbieramy jako zagrożenie. Pomaga nam rozpoznać nasze własne granice, chronić się przed niebezpieczeństwem. Jednocześnie złość bywa maską dla innych emocji i często chowa się pod nią strach lub smutek. Złość bywa więc destrukcyjna, ale może również działać na naszych zasadach, pomagając nam w trudnych sytuacjach. Mówimy, że można ją wyrażać na trzy sposoby: tłumiąc ją, zachowując się agresywnie lub (czym się dziś zajmiemy) przeżywać konstruktywnie. Niezwykle ważne jest opanowanie umiejętności rozpoznawania złości kiedy wysyła nam ona pierwsze sygnały, a także panowania nad nią. Często niesłusznie boimy się wyrażać złość, bo nie wiemy w jaki sposób to zrobić, a nasze wcześniejsze doświadczenia sprawiają, że złość staje się powodem poczucia winy, wstydu lub zakłopotania.

Symptomy złości (10 minut)
Nauczyciel dzieli uczniów na małe grupy (optymalna liczba to 3-4 osoby), każda drużyna otrzymuje arkusz szarego papieru oraz markery. Zadaniem uczniów jest odrysowania kształtu ciała jednej z osób na papierze, a następnie zaznaczanie miejsc, w których ich ciało daje im sygnał o złości.

Przykłady: napięcie mięśni, ucisk w brzuchu, ucisk w gardle, fala gorąca, przyśpieszony/spowolniony oddech, przyspieszone bicie serca, ból głowy, zaciśnięcie szczęki, ucisk w klatce piersiowej, zaciśnięte dłonie.